17 Απρ 2023
Stock Market Currencies Crypto Πώς υποτιμήθηκε το Δολάριο σε 100 χρόνια;
Περιγραφή της σημασίας του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος και εισαγωγή στο θέμα της υποτίμησης
Το δολάριο ΗΠΑ είναι το κυρίαρχο “αποθεματικό“ νόμισμα στον κόσμο για δεκαετίες και διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία. Πολλές χώρες διατηρούν μεγάλα ποσά δολαρίων ΗΠΑ ως μέρος των συναλλαγματικών τους αποθεμάτων και χρησιμοποιούν το δολάριο σε διεθνείς συναλλαγές. Ως αποθεματικό νόμισμα, το δολάριο έχει αντίκτυπο στη σταθερότητα του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Παρά τη σημασία αυτή, το δολάριο έχει υποστεί εντυπωσιακή υποτίμηση τα τελευταία 100 χρόνια. Ο πληθωρισμός, η απομάκρυνση από τον κανόνα του χρυσού και η χαλαρή νομισματική πολιτική των ΗΠΑ είναι μερικοί από τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτή την υποτίμηση.
Αιτίες της υποτίμησης του δολαρίου με την πάροδο του χρόνου
Ένας πρωταρχικός παράγοντας που προκάλεσε την υποτίμηση του δολαρίου τα τελευταία 100 χρόνια είναι ο πληθωρισμός. Ο πληθωρισμός συμβαίνει όταν οι τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών αυξάνονται, προκαλώντας μείωση της αγοραστικής δύναμης ενός νομίσματος. Οι ΗΠΑ γνώρισαν συχνό πληθωρισμό στο παρελθόν, ιδιαίτερα κατά τις δεκαετίες του 1920 και του 1970, όταν οι υψηλοί ρυθμοί πληθωρισμού υποτίμησαν σοβαρά την αξία του δολαρίου.
Ένας άλλος παράγοντας που επηρέασε την αξία του δολαρίου ήταν η απομάκρυνση από τον κανόνα του χρυσού. Μέχρι το 1971, το δολάριο ήταν συνδεδεμένο με τον κανόνα του χρυσού, που σήμαινε ότι μπορούσε να ανταλλάσσεται με μια καθορισμένη ποσότητα χρυσού. Η αποχώρηση των ΗΠΑ από αυτό το σύστημα και η απόφαση να εγκαταλείψουν τη στήριξη του δολαρίου οδήγησε σε σοβαρή απώλεια εμπιστοσύνης στο δολάριο και δημιούργησε αβεβαιότητα στους διεθνείς επενδυτές.
Ένας άλλος λόγος για την πτώση του δολαρίου είναι η επεκτατική νομισματική πολιτική των ΗΠΑ. Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, η κυβέρνηση έλαβε μέτρα για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης, όπως η αύξηση των κρατικών δαπανών και της προσφοράς χρήματος. Ωστόσο, αυτό προκάλεσε αύξηση του πληθωρισμού και υποτίμηση του δολαρίου.
Τις τελευταίες δεκαετίες, η κυβέρνηση των ΗΠΑ παρουσίασε επίσης μεγάλα ελλείμματα στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό, γεγονός που οδήγησε σε αύξηση του εθνικού χρέους. Αυτό έχει αποδυναμώσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη στο δολάριο ως σταθερό νόμισμα.
Συνοπτικά, διάφοροι παράγοντες, όπως ο πληθωρισμός, η απομάκρυνση από τον κανόνα του χρυσού, η επεκτατική νομισματική πολιτική και τα υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους, προκάλεσαν την υποτίμηση του δολαρίου με την πάροδο του χρόνου.
Οι δεκαετίες του 1920 και του 1930: Μια ανάλυση των επιπτώσεων του πληθωρισμού και η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ στην αξία του δολαρίου και την οικονομία
Οι δεκαετίες του 1920 και του 1930 ήταν εποχή οικονομικής άνθησης και ταυτόχρονα εποχή πληθωρισμού και υποτίμησης της νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε αυξήσει την προσφορά χρήματος για να χρηματοδοτήσει την πολεμική προσπάθεια, οδηγώντας σε πληθωρισμό. Μετά τον πόλεμο, η κυβέρνηση προσπάθησε να τονώσει την οικονομία με μια επεκτατική νομισματική πολιτική, η οποία οδήγησε σε περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού.
Ο πληθωρισμός επηρέασε την αξία του δολαρίου καθώς μείωσε την αγοραστική δύναμη του νομίσματος. Το νόμισμα έχασε αξία, κάτι που σήμαινε ότι οι ΗΠΑ έπρεπε να κάνουν τις εισαγωγές πιο ακριβές και να ευνοηθούν οι εξαγωγές. Αυτή η επίδραση ενισχύθηκε από την υποτιμητική νομισματική πολιτική της κυβέρνησης των ΗΠΑ, η οποία αποδυνάμωσε περαιτέρω το δολάριο.
Οι επιπτώσεις αυτών των εξελίξεων ήταν εκτεταμένες. Ο πληθωρισμός και η υποτίμηση του δολαρίου οδήγησαν σε αύξηση της ανεργίας και επιδείνωση της οικονομίας. Οι επιχειρήσεις δυσκολεύονταν να κάνουν επενδύσεις και να λαμβάνουν πιστώσεις, οδηγώντας σε μείωση της παραγωγής και της οικονομικής ανάπτυξης.
Πλέον, το αδύναμο νόμισμα είχε αντίκτυπο στη διεθνή οικονομία. Το αδύναμο δολάριο έκανε τις ΗΠΑ λιγότερο ελκυστικές για τους ξένους επενδυτές, περιορίζοντας το εμπόριο και τις ροές κεφαλαίων. Ο διεθνής κανόνας χρυσού δέχτηκε επίσης πίεση καθώς άλλες χώρες υποτίμησαν όλο και περισσότερο τα νομίσματά τους για να ανταγωνιστούν τις ΗΠΑ.
Συνολικά, η ανάλυση των δεκαετιών του 1920 και του 1930 δείχνει πώς ο πληθωρισμός και η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής μπορούν να επηρεάσουν την αξία του δολαρίου και την οικονομία. Δείχνει επίσης πώς τα προβλήματα σε μια χώρα μπορούν να επηρεάσουν τη διεθνή οικονομία.
Συμφωνία Bretton Woods: Μια περιγραφή της συμφωνίας του 1944 που συνέδεσε το δολάριο με τον κανόνα του χρυσού και πώς οδήγησε στην κυριαρχία του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος
Η Συμφωνία του Bretton Woods, που υπογράφηκε το 1944, ήταν ένα ορόσημο στην ιστορία του δολαρίου και των διεθνών οικονομικών. Η συμφωνία, που υπεγράφη από 44 χώρες, δημιούργησε ένα νέο νομισματικό σύστημα που συνέδεσε το δολάριο με τον κανόνα του χρυσού.
Η συμφωνία όριζε ότι όλες οι συμμετέχουσες χώρες θα συνέδεαν τα νομίσματά τους με το δολάριο και ότι το δολάριο με τη σειρά του θα συνδεόταν με το χρυσό. Αυτό σήμαινε ότι η αξία του δολαρίου ήταν καθορισμένη σε μια συγκεκριμένη τιμή του χρυσού. Αυτό έκανε το δολάριο παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα και ενίσχυσε το αποθεματικό καθεστώς του δολαρίου ΗΠΑ.
Στα χρόνια που ακολούθησαν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι ΗΠΑ γνώρισαν οικονομική άνθηση και το δολάριο έγινε το νόμισμα επιλογής για το εμπόριο και τις ροές κεφαλαίων. Καθώς άλλες χώρες συνέδεσαν τα νομίσματά τους με το δολάριο, οι ΗΠΑ έγιναν η κυρίαρχη δύναμη στη διεθνή οικονομία.
Ωστόσο, η συμφωνία του Bretton Woods δεν ήταν χωρίς προβλήματα. Με τα χρόνια, έγινε όλο και πιο δύσκολο να διατηρηθεί η τιμή του χρυσού σταθερή, προκαλώντας αύξηση του πληθωρισμού και μείωση της οικονομικής παραγωγής. Υπήρξε επίθεση για το χρυσό τη δεκαετία του 1960, καθώς άλλες χώρες αντάλλαξαν τα αποθέματά τους σε δολάρια με χρυσό, με αποτέλεσμα την απώλεια των αποθεμάτων χρυσού των ΗΠΑ.
Τελικά, το σύστημα του Bretton Woods κατέρρευσε το 1971 όταν οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν τη σύνδεση του δολαρίου με το χρυσό. Αυτό οδήγησε σε πιο ευέλικτες συναλλαγματικές ισοτιμίες και αύξηση του πληθωρισμού.
Παρά τις αδυναμίες και την κατάρρευσή της, η Συμφωνία του Bretton Woods είχε τεράστιο αντίκτυπο στα παγκόσμια οικονομικά και την αξία του δολαρίου. Βοήθησε να γίνει το δολάριο το κορυφαίο νόμισμα στον κόσμο και να διατηρήσει την κυριαρχία του μέχρι σήμερα.
Από το 1950, το δολάριο ΗΠΑ έχει χάσει το 92% της αγοραστικής του δύναμης έναντι του χρυσού.
Δεκαετίες 1960 και 1970: Μια παρουσίαση για τον αντίκτυπο του αυξανόμενου πληθωρισμού, του εμπορικού ελλείμματος και της απομάκρυνσης από τον κανόνα του χρυσού στην αξία του δολαρίου και στην παγκόσμια οικονομία
Οι δεκαετίες του 1960 και του 1970 ήταν μια εποχή μεγάλων αλλαγών στην παγκόσμια οικονομία και για το δολάριο. Στη δεκαετία του 1960, ο πληθωρισμός των ΗΠΑ αυξήθηκε καθώς η κυβέρνηση αύξησε τις δαπάνες για τον πόλεμο του Βιετνάμ και τα κοινωνικά προγράμματα χωρίς να παράγει επαρκή φορολογικά έσοδα. Αυτό οδήγησε σε διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος και πτώση της εμπιστοσύνης στο δολάριο.
Η κατάσταση επιδεινώθηκε τη δεκαετία του 1970 καθώς το εμπορικό έλλειμμα και ο αυξανόμενος πληθωρισμός ανάγκασαν τις ΗΠΑ να ξοδέψουν τα αποθέματά τους σε χρυσό για να καλύψουν τη διεθνή ζήτηση για χρυσό. Το 1971, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν είχε άλλη επιλογή από το να ακυρώσει τη Συμφωνία του Bretton Woods, η οποία είχε δεσμεύσει το δολάριο με τον κανόνα του χρυσού. Αυτό οδήγησε σε απομάκρυνση από τον κανόνα του χρυσού και άνοδο του πληθωρισμού, καθώς οι ΗΠΑ ήταν πλέον σε θέση να εκτυπώνουν απεριόριστα χρηματικά ποσά χωρίς να τα υποστηρίζουν με χρυσό.
Η απομάκρυνση από τον κανόνα του χρυσού είχε εκτεταμένες επιπτώσεις για την παγκόσμια οικονομία και τα διεθνή οικονομικά. Άλλες χώρες άρχισαν να διαπραγματεύονται τα νομίσματά τους πιο ελεύθερα και οι συναλλαγματικές ισοτιμίες κυμαίνονταν πλέον με βάση την προσφορά και τη ζήτηση. Αυτό προκάλεσε την υποτίμηση του δολαρίου σε σχέση με άλλα νομίσματα, συμβάλλοντας στην αύξηση του πληθωρισμού και στη γενική αποδυνάμωση της οικονομίας.
Ως απάντηση στον πληθωρισμό και την υποτίμηση του δολαρίου, η κυβέρνηση των ΗΠΑ εισήγαγε αυστηρότερες νομισματικές πολιτικές που μείωσαν τον πληθωρισμό τη δεκαετία του 1980. Ωστόσο, η απομάκρυνση από τον κανόνα του χρυσού και ο αυξανόμενος πληθωρισμός είχαν μακροπρόθεσμο αντίκτυπο στην αξία του δολαρίου και στο ρόλο του ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος.
Η δεκαετία του 1980: Μια ανάλυση των μέτρων που έλαβε η κυβέρνηση των ΗΠΑ για την καταπολέμηση του πληθωρισμού και τη σταθεροποίηση του δολαρίου
Η δεκαετία του 1980 χαρακτηρίστηκε από αυστηρότερη νομισματική πολιτική και μια προσπάθεια της κυβέρνησης των ΗΠΑ να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό και να σταθεροποιήσει το δολάριο. Ως αποτέλεσμα του υψηλού πληθωρισμού τη δεκαετία του 1970, η Federal Reserve είχε αυξήσει απότομα τα επιτόκια, προκαλώντας επιβράδυνση της οικονομίας. Αλλά αυτά τα μέτρα βοήθησαν στη μείωση του πληθωρισμού και στη σταθεροποίηση του δολαρίου.
Ένα άλλο μέτρο που έλαβε η κυβέρνηση ήταν η χαλάρωση των κανονισμών λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών αγορών. Αυτό επέτρεψε στις τράπεζες να μπουν σε νέους τομείς δραστηριότητας, τροφοδοτώντας την ανάπτυξη και αυξάνοντας τον ανταγωνισμό. Η χαλάρωση αυτή βοήθησε τις ΗΠΑ να αναλάβουν την παγκόσμια οικονομική ηγεσία και να διατηρήσουν το δολάριο ως το κορυφαίο αποθεματικό νόμισμα.
Η κυβέρνηση κατέβαλε επίσης προσπάθειες να μειώσει το εμπορικό έλλειμμα, το οποίο θα οδηγούσε σε αύξηση της ζήτησης για το δολάριο ΗΠΑ. Το 1985, οι ΗΠΑ και οι εμπορικοί τους εταίροι αποφάσισαν να υποτιμήσουν το δολάριο ΗΠΑ για να μειώσουν το εμπορικό έλλειμμα. Αν και αυτό ήταν επιτυχές βραχυπρόθεσμα, οδήγησε σε αποδυνάμωση του δολαρίου μακροπρόθεσμα.
Συνολικά, οι ενέργειες της κυβέρνησης των ΗΠΑ τη δεκαετία του 1980 ήταν επιτυχείς στην καταπολέμηση του πληθωρισμού και στη σταθεροποίηση του δολαρίου. Το δολάριο διατήρησε τη θέση του ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος, ακόμη και όταν υποτιμήθηκε έναντι άλλων νομισμάτων. Η χαλάρωση των κανονισμών λειτουργίας βοήθησε τις ΗΠΑ να διατηρήσουν την ηγετική τους θέση στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και ενίσχυσε το δολάριο ως το κορυφαίο αποθεματικό νόμισμα.
Δεκαετίες του 1990 και του 2000: Μια απεικόνιση του αντίκτυπου της φούσκας των dot.com, της οικονομικής κρίσης του 2008 και του αυξανόμενου εθνικού χρέους στην αξία του δολαρίου και της παγκόσμιας οικονομίας
Οι δεκαετίες του 1990 και του 2000 σημαδεύτηκαν από σημαντικά γεγονότα που επηρέασαν την αξία του δολαρίου και επηρέασαν την παγκόσμια οικονομία. Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της δεκαετίας του 1990 ήταν η μεγάλη άνοδος και το κραχ των dot.com. Η θεαματική άνοδος τροφοδοτήθηκε από την ανάπτυξη στον κλάδο της τεχνολογίας και την αύξηση των επενδύσεων σε εταιρείες του διαδικτύου. Όταν έσκασε η φούσκα, οι τιμές των μετοχών έπεσαν κατακόρυφα, προκαλώντας επιβράδυνση της οικονομίας. Αυτό προκάλεσε το δολάριο να υποτιμηθεί.
Η οικονομική κρίση του 2008 ήταν ένα άλλο γεγονός που επηρέασε την αξία του δολαρίου. Η κρίση στην οικονομία πυροδοτήθηκε από την κρίση των ενυπόθηκων δανείων subprime και επηρέασε τον παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κλάδο. Ως αποτέλεσμα της κρίσης, η κυβέρνηση των ΗΠΑ αναγκάστηκε να διασώσει τράπεζες και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, οδηγώντας σε υψηλότερο δημόσιο χρέος. Το αυξανόμενο εθνικό χρέος είχε ως αποτέλεσμα το δολάριο να υποτιμηθεί.
Μια άλλη εξέλιξη που επηρέασε την αξία του δολαρίου τη δεκαετία του 2000 ήταν το αυξανόμενο εμπορικό έλλειμμα. Οι ΗΠΑ εισήγαγαν περισσότερα αγαθά από όσα εξήγαγαν, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη ζήτηση για ξένο νόμισμα βοήθησε στην υποτίμηση του δολαρίου.
Συνολικά, τα γεγονότα της δεκαετίας του 1990 και του 2000 είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην αξία του δολαρίου και στην παγκόσμια οικονομία. Η έκρηξη των dot.com και η κρίση των subprime πρόσθεσαν στην αστάθεια της οικονομίας και επηρέασαν την αξία του δολαρίου. Το αυξανόμενο εθνικό χρέος και το εμπορικό έλλειμμα ενίσχυσαν περαιτέρω αυτό το αποτέλεσμα. Ωστόσο, παρά τις προκλήσεις αυτές, το δολάριο διατήρησε τη θέση του ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος.
Παρόν και Μέλλον: Ανάλυση των τρεχουσών προκλήσεων που αντιμετωπίζει το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, συμπεριλαμβανομένου του αυξανόμενου ανταγωνισμού από άλλα νομίσματα και της απειλής που δημιουργούν τα κρυπτονομίσματα, και πιθανές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία
Πρώτα απ ‘όλα, το δολάριο παραμένει το κυρίαρχο αποθεματικό νόμισμα παγκοσμίως. Διατηρείται περίπου στο 60% όλων των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων και είναι το νόμισμα για το διεθνές εμπόριο. Αυτό οφείλεται εν μέρει στη δύναμη και τη σταθερότητα της οικονομίας των ΗΠΑ, αλλά και στον ιστορικό ρόλο του δολαρίου ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.
Υπάρχουν αυξανόμενες προκλήσεις για το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι ο αυξανόμενος ανταγωνισμός από άλλα νομίσματα όπως το ευρώ και το Renminbi (επίσημη ονομασία του νομίσματος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας). Το Renminbi, ειδικότερα, έχει αποκτήσει εξέχουσα θέση τα τελευταία χρόνια και θεωρείται από ορισμένους ως πιθανός ανταγωνιστής του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Η Κίνα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και έχει καταβάλει τεράστιες προσπάθειες τα τελευταία χρόνια για να κάνει το Renminbi πιο διεθνές.
Μια άλλη πρόκληση για το δολάριο είναι τα κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin και το Ethereum. Αν και επί του παρόντος διαδραματίζουν έναν σχετικά μικρό ρόλο στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, θα μπορούσαν να αποτελέσουν απειλή για το δολάριο ως αποθεματικό νόμισμα στο μέλλον. Ορισμένες χώρες όπως το Ελ Σαλβαδόρ έχουν ήδη αρχίσει να αναγνωρίζουν το Bitcoin ως το επίσημο νόμισμά τους, κάτι που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει περαιτέρω τη διάδοση των κρυπτονομισμάτων.
Τέλος, υπάρχουν εσωτερικές προκλήσεις για το δολάριο, όπως το αυξανόμενο εθνικό χρέος των ΗΠΑ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τεράστια δημοσιονομικά ελλείμματα τα τελευταία χρόνια, γεγονός που έχει προκαλέσει το εθνικό χρέος να εκτιναχθεί στα ύψη ρεκόρ. Ορισμένοι ειδικοί φοβούνται ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια εμπιστοσύνης στο δολάριο μακροπρόθεσμα.
Συνολικά, μένει να δούμε πώς θα είναι οι εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία σε σχέση με το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Ωστόσο, είναι σαφές ότι υπάρχουν αυξανόμενες προκλήσεις για το δολάριο και ότι άλλα νομίσματα και τεχνολογίες θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν το δολάριο ως αποθεματικό νόμισμα.
Το παραπάνω γράφημα μας δείχνει την πορεία της αγοραστικής δύναμης του δολαρίου από το έτος 1900 έως το 2020. Τα 100 USD το 1900 θα άξιζαν σήμερα μόνο 3,06 USD! Δηλαδή, 100 USD το 2020 θα έχουν την αγοραστική δύναμη που θα είχαν τα 3,06 USD το 1900. Πρόκειται για πτώση 96,9% στην αγοραστική δύναμη.
Συμπέρασμα:
Συμπερασματικά η αξία του δολαρίου μειώθηκε απότομα με τα χρόνια, με διάφορους παράγοντες να παίζουν ρόλο.
Οι τρέχουσες προκλήσεις για το δολάριο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα είναι πολλές, συμπεριλαμβανομένου του ανταγωνισμού από άλλα νομίσματα και της απειλής των κρυπτονομισμάτων. Μένει να δούμε πώς αυτές οι εξελίξεις θα επηρεάσουν την αξία του δολαρίου και την παγκόσμια οικονομία.
Παρά αυτές τις προκλήσεις, το δολάριο παραμένει ένα από τα πιο ισχυρά νομίσματα στον κόσμο και αναμένεται να συνεχίσει να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα για πολύ καιρό ακόμη. Ωστόσο, είναι σημαντικό οι ΗΠΑ να ακολουθούν υπεύθυνες νομισματικές πολιτικές και να διαχειρίζονται συνετά το χρέος τους για να εξασφαλίσουν τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα του δολαρίου.
Γιάννης Λαμπρίδης
- USD
Ετικέτες: