
Η σκληρή αλήθεια: Οι περισσότεροι traders χάνουν χρήματα
Το trading φαίνεται σε πολλούς ως ο πιο άμεσος δρόμος προς την οικονομική ελευθερία: γρήγορο, ευέλικτο, από οπουδήποτε. Όμως τα στατιστικά είναι αμείλικτα. Περίπου το 95 % των ιδιωτών traders χάνει μακροπρόθεσμα χρήματα.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ESMA (Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών), το 74 % έως και 89 % των ιδιωτών επενδυτών χάνει χρήματα σε CFDs και συναλλαγές forex. Παρόμοια αποτελέσματα επιβεβαιώνονται από ανεξάρτητες μελέτες και σε άλλες χώρες, όπως στη Γαλλία, όπου η AMF διαπίστωσε ότι το 89 % των traders είχε ζημίες μέσα σε 4 χρόνια, αλλά και στις ΗΠΑ, όπου μόνο 1 στους 10 παραμένει ενεργός και κερδοφόρος μετά τον πρώτο χρόνο.
Γιατί; Επειδή δεν έχουν ξεκάθαρο σχέδιο και καθοδηγούνται από τα συναισθήματά τους, την ελπίδα, το φόβο, την απληστία.
Αυτό που πολλοί υποτιμούν: Το επιτυχημένο trading δεν είναι παιχνίδι τύχης, ούτε βασίζεται στη διαίσθηση. Είναι τεχνική, πειθαρχία και διαχείριση ρίσκου. Χωρίς συγκεκριμένο σύστημα, ψυχολογική σταθερότητα και επίγνωση της θέσης σου μέσα στην αγορά, η αποτυχία είναι σχεδόν βέβαιη.
Τα πιο συχνά λάθη: Γιατί αποτυγχάνουν τόσοι πολλοί
α) Χωρίς σύστημα, χωρίς στρατηγική
Πολλοί αρχάριοι αντιγράφουν setups από YouTube ή Instagram χωρίς να καταλαβαίνουν τι κάνουν. Σήμερα δοκιμάζουν scalping, αύριο swing trading. Δεν υπάρχει συνέπεια, ούτε δοκιμασμένο πλάνο. Και χωρίς ξεκάθαρους κανόνες, δεν υπάρχει διάρκεια ούτε πρόοδος.
β) Υπερβολικό trading και υπερβολικό ρίσκο
Η απληστία είναι από τους μεγαλύτερους εχθρούς. Όποιος κάνει συνεχώς trades «για να μη χάσει την ευκαιρία», υπερφορτώνει το κεφάλαιό του και το καίει. Ακόμα χειρότερα: το ρίσκο δεν υπολογίζεται, τα stop loss δεν υπάρχουν ή αγνοούνται. Το trading μετατρέπεται σε τζόγο.
γ) Η ψυχολογία είναι πιο ισχυρή από την τεχνική
Ο φόβος του να χάσεις μια ευκαιρία (FOMO – Fear Of Missing Out), οι τύψεις, το revenge trading ή η απληστία οδηγούν σε παρορμητικές αποφάσεις. Όποιος δεν ελέγχει την ψυχολογία του, χάνει, ακόμα κι αν έχει στα χαρτιά μια «καλή» στρατηγική.
δ) Καμία αξιολόγηση της απόδοσης
Πολλοί traders δεν γνωρίζουν πόσο καλά (ή άσχημα) τα πάνε. Δεν ξέρουν το ποσοστό επιτυχίας τους, ούτε το μέσο δείκτη risk/reward. Δεν παρακολουθούν την πρόοδό τους με νούμερα. Χωρίς δεδομένα δεν υπάρχει συνειδητοποίηση ούτε βελτίωση. Είσαι απλά στο σκοτάδι.
Τι κάνουν διαφορετικά οι επιτυχημένοι επενδυτές
α) Επενδύουν πρώτα στον εαυτό τους
Οι επαγγελματίες γνωρίζουν ότι η εκπαίδευση, η αυτογνωσία και η ψυχολογική προετοιμασία είναι απαραίτητα. Αναλύουν όχι μόνο τα charts, αλλά και τον ίδιο τους τον εαυτό. Κρατούν trading journals, αξιολογούν τις αποφάσεις τους και βελτιώνουν συνεχώς το σύστημά τους.
β) Λειτουργούν με σαφείς κανόνες
Κανένα trade χωρίς πλάνο. Καμία είσοδος χωρίς stop loss. Κανένα ρίσκο χωρίς κάλυψη. Οι επιτυχημένοι traders ακολουθούν ένα σύστημα που έχουν δοκιμάσει και το τηρούν αυστηρά, ακόμα κι όταν είναι δύσκολο. Η συνέπεια είναι πιο σημαντική από το να έχεις «δίκιο».
γ) Έχουν μακροπρόθεσμη προοπτική
Αντί να σκέφτονται από trade σε trade, σχεδιάζουν με ορίζοντα μηνών ή ετών. Δεν τους απασχολεί το “πόσα έβγαλα σήμερα”, αλλά το πού βρίσκονται σε 6, 12 και 36 μήνες. Συνδυάζουν το trading με μακροπρόθεσμο value investing, όπως ακριβώς κάνω κι εγώ στο δικό μου portfolio, ως επιτυχημένος trader.
δ) Λειτουργούν με αριθμούς, όχι με συναισθήματα
Το trading δεν είναι απόφαση της στιγμής. Οι επιτυχημένοι traders αναλύουν τους αριθμούς τους, καταγράφουν τα αποτελέσματα και τα αξιολογούν τακτικά. Οι αποφάσεις τους βασίζονται σε δεδομένα και όχι σε φαντασιώσεις ή wishful thinking.
Το mindset είναι πιο σημαντικό από τη μέθοδο
Πολλοί ψάχνουν μανιωδώς «την τέλεια στρατηγική». Η αλήθεια είναι: Δεν υπάρχει μια στρατηγική που να δουλεύει πάντα. Οι αγορές αλλάζουν. Επιτυγχάνει αυτός που έχει σταθερότητα, αποδέχεται τα λάθη του, μαθαίνει από αυτά και δουλεύει συστηματικά με πειθαρχία.
Οι επιτυχημένοι traders δεν είναι τυχοδιώκτες. Είναι επιχειρηματίες. Σκέφτονται σε πιθανότητες, όχι σε βεβαιότητες. Δεν περιμένουν το «σίγουρο trade». Ξέρουν ότι οι ζημίες είναι μέρος του παιχνιδιού. Αλλά όποιος έχει σύστημα, πειθαρχία και όραμα, ανταμείβεται στο τέλος.
Συμπέρασμα: Το trading δεν είναι sprint – είναι μαραθώνιος
Αν θέλεις να γίνεις πραγματικά επιτυχημένος – ως trader ή επενδυτής – χρειάζεσαι περισσότερα από ένα chart και σύνδεση στο ίντερνετ. Χρειάζεσαι σύστημα, σαφήνεια, διαχείριση ρίσκου και δυνατό mindset. Πάνω απ’ όλα όμως, χρειάζεσαι χρόνο, υπομονή και διάθεση για συνεχή εξέλιξη.
Η επιτυχία στο trading δεν έρχεται από τύχη ή βιαστικές κινήσεις. Έρχεται μέσα από επαναλαμβανόμενες σωστές αποφάσεις, συνέπεια και πειθαρχία. Όσοι το αντιληφθούν αυτό νωρίς, έχουν ένα τεράστιο πλεονέκτημα.
Συχνές ερωτήσεις (FAQ)
Τι είναι η ESMA;
Η ESMA (Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών) είναι ο ευρωπαϊκός εποπτικός φορέας που είναι υπεύθυνος για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών αγορών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στόχος της είναι να προστατεύει τους επενδυτές, να ενισχύει τη διαφάνεια και την ακεραιότητα των αγορών και να προάγει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Τι είναι revenge trading;
Revenge trading είναι ένας συναισθηματικός και επικίνδυνος τρόπος συναλλαγών, που συμβαίνει όταν ένας trader προσπαθεί να “εκδικηθεί” την αγορά μετά από μια ζημιογόνα θέση.
Μετά από μία ή περισσότερες απώλειες, ο trader:
- παραβλέπει το σύστημα ή το πλάνο του,
- ανοίγει γρήγορα νέες θέσεις για να ανακτήσει τις ζημίες,
- συχνά αυξάνει τον όγκο ή το ρίσκο χωρίς λογική,
- καθοδηγείται από θυμό, απογοήτευση ή πανικό.
Το revenge trading σχεδόν πάντα οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερες ζημίες, γιατί βασίζεται στο συναίσθημα και όχι σε στρατηγική ή πειθαρχία.
Γιάννης Λαμπρίδης – Money Expert & Financial Coach
- Trading
Ετικέτες: